Çanakkale Savaşı'nın efsane ismi Nusret Mayın Gemisi, gördüğü ilgisizlik yüzünden tam anlamıyla bir hurda haline geldi. Mersin Limanı'nda içler acısı bir halde şamandıra olarak kullanılan gemi için, ‘‘Bir hurda yığını halindedir ve hiçbir özelliği kalmamıştır’’ raporu verildi. 

Tarihin akışı onunla değişti

NUSRET, 1910 yılında Almanya'da inşa edilmiş, 40 metre boyunda, 7.50 metre genişliğinde, 360 tonluk mayın dökücü bir gemiydi ve saatte 12 mil hız yapabiliyordu. 17 Mart 1915 geceyarısından sonra Çimenlik İskelesi'nden aldığı 24 adet mayını Kd. Yzb. Hafız Kaptan'ın kılavuzluğunda, Kd. Yzb. Hakkı Bey'in komutasında Kepez maniasını geçtikten sonra, Erenköy yönünde ilerlerken boğazın karanlık sularına bırakan Nusret, ertesi sabah tarihin akışını değiştirmişti. Nusret, 18 Mart 1915 sabahı boğaz girişinin temiz olduğunu sanarak, saat 08.05'te yoğun bir bombardıman ardından giden dev armadanın o görkemli zırhlılarından ‘‘Bouvet’’, ‘‘Inflexible’’, ‘‘Irresistable’’ ve ‘‘Ocean’’ı saf dışı bıraktırarak, deniz harp tarihimize unutulmaz bir zafer kazandırdı. Nusret savaştan sonra uzun süre yük ve canlı hayvan taşımacılığında kullanıldı ve çeşitli tadilatlardan geçti. 1990 yılında Mersin Limanı'nda battı, daha sonra çıkarıldı, ancak kaderine terk edilerek çürümeye bırakıldı.

ÇANAKKALE Savaşı'nda gösterdiği yararlılıktan ötürü tarihe geçen Nusret Mayın Gemisi, savaş gemisi olarak hizmetten çıkarıldığı 1957 yılından bu yana gördüğü tadilatlar nedeniyle orjinalliğini tamamen yitirdiği için, Mersin Limanı'nda ‘‘jilet’’ olmayı bekliyor. 

Sivil toplum örgütlerinin zaman zaman geminin korunmasıyla ilgili girişimleri ve basında yer alan haberleri dikkate alan İçel İl Kültür Müdürlüğü, Mersin Müzesi arkeologlarına rapor hazırlattı. 

Müze Müdürlüğü arkeologları Yaşar Ünlü, Tanses Paydak ve Mehmet Şener'in, Şubat 1999 tarihinde hazırladıkları raporda, ‘‘Gemi bir hurda yığını halindedir ve hiçbir özelliği kalmamıştır’’ ifadesi kullanıldı. 

Savaş gemisi olarak hizmet dışı bırakıldığı 1957 yılından sonra geminin 1966, 1982 ve 1987 yılllarında tadilat gördüğü ve orjinalliğini kaybettiği belirtilen raporda, boyalarının döküldüğü, demir aksamının yer yer çürüdüğü ve bir demir yığını durumunda olduğu belirtildi. 

İçel İl Kültür Müdürü Nuray Bozbey, savaş gemisi olarak hizmetten çıkarıldığı tarihten itibaren yük gemisi olarak kullanılan ve 1990 yılında Mersin Limanı'nda batan geminin atıl bir durumda beklediğini, şamandıra gibi kullanılan geminin pislik içinde olduğunu söyledi. 

Gördüğü tadilatlar nedeniyle hiçbir orjinalliği kalmayan geminin adının bile ‘‘Kaptan Nusrat’’ olarak değiştirildiğini anlatan Bozbey, ‘‘Gönül isterdi ki, tarihe sahip çıkılsın. Ancak, gemi kültür varlığı olma özelliğini kaybetmiş durumda’’ dedi. 

Geminin hissedarlarının, hisselerini Mersin Devlet Hastanesi Vakfı ve Türkiye Kızılay Derneği'ne hibe ettiklerini kaydeden Bozbey, Mersin Liman Başkanlığı'nın da geminin limandan çekilmesi kararı aldığını sözlerine ekledi. 

‘Yavuz’a Bandırma Vapuru rolü...

ATATÜRKÇÜ Düşünce Derneği (ADD), Atatürk'ün Samsun'a çıkışının 80. yıldönümü ve Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı'nın bu yıl görkemli kutlanması amacıyla, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın katkıları ile 16 Mayıs'ta, İstanbul Dolmabahçe Sarayı'nda, Ata'yı anma töreni yapacak. 

ADD'den yapılan açıklamaya göre, aynı gün Yavuz Firkateyni, Bandırma Vapuru'nu temsilen Samsun'a uğurlanacak. 

Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Başkanı Yekta Güngör Özden, askeri ve mülki erkan ile tüm ADD şube yöneticileri ve halkın katılacağı törende, günün anlamını içeren konuşmalar yapılacak, şiirler ve marşlar okunacak. Halkoyunları gösterisinden sonra da, Deniz Kuvvetleri Bandosu konser verecek. 

SAMSUN’A ÇIKACAK

Atatürk'ün rıhtıma gelişinin canlandırılacağı törende, Bandırma Vapuru'nu temsilen Yavuz Firkateyni, saat 12.30'da Samsun'a uğurlanacak. Dolmabahçe tören alanı, Türk Devrim ve Atatürk ilkelerini simgeleyen afiş ve Türk bayrakları ile süslenecek, tören sırasında yüzlerce kırmızı-beyaz balon havaya bırakılacak. 

İstanbul'dan uğurlanacak Yavuz Firkateyni, 19 Mayıs'ta saat 08.00'de, Samsun liman tören alanına demirledikten sonra, Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkışı canlandırılacak ve Samsun Valiliği'nin düzenlediği törenler başlayacak. 

Nusret’e bak...

İşte kahraman Nusret'in içler acısı hali... Gördüğü tadilatlar nedeniyle orjinalliğini kaybeden Nusret Mayın Gemisi, Mersin Limanı'nda jilet olacağı günü bekliyor. Çanakkale Savaşı'nın efsane kahramanının ne boyası kalmış, ne de ayakta duracak hali... Ama o, saygısızlığımızı yüzümüze vururcasına direniyor. 
 
 
Copyright 1999   Hurriyet